اقتصاد چرخشی

در سال‌های اخیر، بحران‌های زیست محیطی و اقتصادی به طورهمزمان رشد فزاینده‌ای پیدا کرده‌اند. از یک سو، تغییرات اقلیمی، کاهش تنوع زیستی و آلودگی هوا و آب و از سوی دیگر، رکود اقتصادی ،روند رو به رشد تولید و استفاده از منابع تجدیدناپذیر بستری را برای عدم پایداری فراهم می‌کنند.

به عنوان یک دیدگاه جدید در علم اقتصاد، اقتصاد چرخشی ارائه شده است که در آن تلاش می‌شود با ارتباطی نزدیک و هماهنگ میان محیط زیست، اقتصاد و جوامع انسانی، سامانه‌هایی پایدار برای به اشتراک‌گذاری دارایی‌های طبیعی، مسئولیت‌پذیری در تولید و مدیریت بهینه منابع، ثبات در بازده اقتصادی، حفظ محیط زیست و مدیریت کشت به منظور افزایش کیفیت سطح زندگی ایجاد شود.

اهداف و کارایی اقتصاد چرخشی تولید کم­تر و بازیافت بیشتر است. به این ترتیب، اقتصاد چرخشی می­تواند سبب بهبود کیفیت هوا، کاهش آلودگی، ارتقای کیفیت زندگی و بهبود سلامتی افراد گردد. همچنین، اقتصاد چرخشی می­تواند با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و افزایش بهره‌وری به توسعه اقتصادی کشور و رشد اقتصادی کمک نماید. با توجه به دیدگاه مدرن در زمینه اقتصاد، بیشتر شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی نیز درحال تلاش برای به کارگیری از اقتصاد چرخشی هستند و می‌کوشند با برنامه­‌ریزی مناسب، هزینه را کاهش و بازده را افزایش دهند.

در اقتصاد چرخشی، به جای اتلاف منابع، از آن‌ها برای تولید سایر محصولات استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در صورتی که ظروف پلاستیکی دور ریخته نشوند، می‌توان آن‌ها را برای تولید جدیدترین پوشاک و محصولات مشابه استفاده کرد. این رویکرد منجر به کاهش هدررفت منابع شده و در نتیجه موجب کاهش هزینه‌های تولید شده می‌شود.

در این الگوی اقتصادی، محیط زیست به عنوان یک دارایی طبیعی مهم شناخته می‌شود که برای کسب و کار، حفظ محصولات، اقامت، امنیت و زندگی انسانی ضروری است. در این الگوی اقتصادی، دارایی‌های طبیعی به عنوان بخشی از سرمایه‌گذاری شناخته می‌شوند که در مقیاسی متناسب با نیازهای جامعه، فرآیند تولید، مصرف و بازیافت منابع در سراسر زنجیره تولید را شکل می‌دهند. در این نظام اقتصادی پس از مدتی، مواد تولید شده دوباره بازیافت شده و به مسیر اولیه بازگردانده می­‌شوند.

از دیگر مزایای اقتصاد چرخشی، می‌توان به افزایش استفاده‌ی بهینه از منابع و کاهش اثرات زیست محیطی اشاره کرد. با کاهش اتلاف منابع، استفاده از منابع پایدارتر ترجیح داده می‌شود، که این منجر به حفاظت از محیط زیست می‌شود. طیف وسیعی از روش‌ها برای ایجاد اقتصاد چرخشی در سطح شرکت، شهر و کشور وجود دارد، مانند بازیافت، بهینه‌­سازی محیطی و دیگر مسائل مشابه.

همانطور که مشاهده شد، پیاده‌سازی و اجرای اقتصاد چرخشی می­‌تواند به عنوان یکی از راه­‌حل‌های پایداری در جامعه به شمار آید. با توجه به توضیحات، می­‌توان به این نتیجه رسید که ترکیبی از اقتصاد، توسعه پایدار و حفاظت محیط زیست می­‌تواند سبب پایداری در یک جامعه شود که همچنین نیازهای نسل‌های آینده را تامین کند.